Μεγάλωσα τρώγοντας “χαλούμωτη”. Συνήθιζα να τη μοιράζομαι με τους φίλους μου καθ’ οδόν για το σχολείο. Ο 35λεπτος περίπατος, κάθε πρωί, προς το σχολείο ήταν το καλύτερο σημείο της ημέρας μας. Κουτσομπολεύαμε και χαχανίζαμε στην πορεία, παίρνοντας με τη σειρά μια μπουκιά από τη “χαλούμωτη”. Αυτή η ζύμη με γέμιση χαλουμιού αποτελεί το καλύτερο κυπριακό φαγητό.
Είναι τόσο αρωματική με όλoν αυτό το φρέσκο δυόσμο, ωστόσο πιστεύω ότι το καραμελωμένο κρεμμύδι είναι αυτό που κάνει τη διαφορά. Πρόσθεσα επίσης στη γέμιση λίγη “αναρή” (κυπριακή ρικότα) για έξτρα κρεμώδη υφή. Ο χυμός πορτοκαλιού στη ζύμη δεν είναι παραδοσιακός, αλλά αποδίδει πολύ καλά. Απλά βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε φρεσκοστυμμένα πορτοκάλια. Μπορείτε φυσικά να το αντικαταστήσετε με νερό, αλλά προτείνω ανεπιφύλακτα τη χρήση του χυμού. Η “χαλουμωτή” κυκλοφορεί σε διάφορα σχήματα, αλλά μου αρέσουν τα στρογγυλά με τη χάραξη. Με αυτόν τον τρόπο, ξέρετε ακριβώς την ποσότητα που θα φάτε. Λέγοντας αυτό, ομολογώ πως δεν σταματάω ποτέ μέχρι να τελειώσω όλο τον κύκλο! Προχωρήστε τώρα… Φτιάξτε τα 🙂
Η ζύμη μπορεί να είναι κολλώδης, αλλά μην μπείτε στον πειρασμό να προσθέσετε πολύ αλεύρι. Απλά ζυμώστε την για λίγο σε αλευρωμένο πάγκο κουζίνας μέχρι να γίνει απαλή. Η ζύμη πρέπει να είναι μαλακή και εύκαμπτη.
Μην ξεχάσετε να λαδώσετε το μπολ πριν τοποθετήσετε τη ζύμη. Ο χρόνος φουσκώματος της ζύμης θα εξαρτηθεί από το πόσο ζεστή είναι η κουζίνα σας. Συνήθως χρειάζονται 2-3 ώρες. Αυτό που κάνω είναι να βάζω το μπολ στο φούρνο. Είναι ένα περιβάλλον με σταθερή θερμοκρασία, το οποίο βοηθά τη ζύμη να ζωντανέψει.
Η γιαγιά μου συνήθιζε να ροδίζει τα κρεμμύδια σε όλες τις πίτες για να αναδείξει τη φυσική τους γλυκύτητα. Θα μπορούσατε να τα χρησιμοποιήσετε ωμά, αλλά σας παρακαλώ, μην το κάνετε! Κάνει μεγάλη διαφορά στη γεύση. Φροντίστε να τα ροδίσετε σε ελαιόλαδο, σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά. Χρειάζεται λίγος χρόνος, αλλά αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να γίνουν χρυσαφένιες και γλυκές, χωρίς καμένες άκρες.
Η μυρωδιά του δυόσμου με γυρίζει στο πατρικό μου στην Κύπρο, όπου κι αν βρίσκομαι. Απλά τον ΑΓΑΠΩ. Λειτουργεί τόσο καλά με το χαλούμι που προσθέτω πολύ! Μπορείτε να αντικαταστήσετε τον φρέσκο δυόσμο με αποξηραμένο. Μια κουταλιά της σούπας αποξηραμένος δυόσμος είναι αρκετή.
Αυτή η συνταγή φτιάχνει 4 πίτες. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να χωρίσετε τη ζύμη και τη γέμιση σε 4 ίσες μερίδες. Ανοίγω κάθε κομμάτι ζύμης σε ένα ορθογώνιο 20 x 30 cm. Πρέπει να ανοίξετε το φύλλο αρκετά λεπτό, καθώς πρόκειται για ζύμη με μαγιά και θα φουσκώσει στο φούρνο. Απλώστε ομοιόμορφα τη γέμιση και τυλίξτε σε ρολό. Μπορείτε να φτιάξετε μακρόστενες πίτες ή να κάνετε ότι εγώ και να ενώσετε τις άκρες για να δημιουργήσετε έναν τροχό.
Κάνω 6 κοψίματα σε κάθε πίτα για να διαφύγει ο ατμός και να βοηθηθεί η διαδικασία ψησίματος. Αν αγαπάτε το σουσάμι όσο εγώ, τότε αλείψτε κάθε πίτα με αυγό και πασπαλίστε με σουσάμι. Απολαύστε τις χλιαρές ή ζεστές κατευθείαν από το φούρνο. Η γεύση τους είναι θεϊκή! Αν χρειαστεί να τις ξαναζεστάνετε, τοποθετήστε τις στο φούρνο στους 160° C, στον αέρα για περίπου 10 λεπτά.
“Χαλουμωτή” – τυλικτά ρολά με γέμιση χαλουμιού
ΥΛΙΚΑ
Για τη ζύμη:
- 500 γρ. αλεύρι, για ψωμί, (“χωριάτικο αλεύρι” για τους Κύπριους)
- 1 κ. γ. μαγιά, στιγμιαία, ξηρή
- 1 κ. γ. ζάχαρη
- 1 κ. γ. αλάτι
- ½ φλ. ελαιόλαδο
- ½ φλ. χυμό πορτοκαλιού, φρεσκοστυμμένο
- ¾ φλ. νερό, σε θερμοκρασία δωματίου
Για τη γέμιση
- 1 μικρό κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
- 1 κ. σ. ελαιόλαδο
- 400 γρ. τυρί χαλούμι, κομμένο σε κύβους 1 εκατοστού
- 100 γρ. αναρή ή ρικότα
- 2 κ. σ. φρέσκο δυόσμο, ψιλοκομμένο
Για την επικάλυψη
- 1 αυγό. ελαφρώς χτυπημένο
- σουσάμι, για πασπάλισμα, προαιρετικό
ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ
Φτιάχνουμε τη ζύμη
- Τοποθετούμε το αλεύρι, τη μαγιά και τη ζάχαρη σε ένα μπολ ενός επεξεργαστή τροφίμων με γάντζο ζύμης. Χτυπάμε για λίγο για να αναμειχθούν τα υλικά. Προσθέτουμε το αλάτι και ανακατεύουμε ξανά. Κάνουμε μια κοιλότητα στο κέντρο και ρίχνουμε το ελαιόλαδο, το χυμό πορτοκαλιού και το νερό. Χτυπάμε απαλά μέχρι η ζύμη να αρχίσει να δένει και να σχηματίσει μια μπάλα. Συνεχίζουμε να χτυπάμε, περίπου 5 λεπτά, μέχρι η ζύμη να γίνει μαλακή και ελαστική.
- Μεταφέρουμε τη ζύμη σε ένα λαδωμένο μπολ. Σκεπάζουμε το μπολ με πλαστική μεμβράνη και αφήνουμε τη ζύμη να φουσκώσει για 2-3 ώρες.
Φτιάχνουμε τη γέμιση
- Σε ένα μικρό τηγάνι βάζουμε το κρεμμύδι και το ελαιόλαδο σε μέτρια φωτιά. Μαγειρεύουμε το κρεμμύδι ανακατεύοντας συχνά, μέχρι να μαλακώσει και να πάρει χρυσαφί χρώμα. Αυτό μπορεί να διαρκέσει έως και 10 λεπτά. Το αφήνουμε στην άκρη για να κρυώσει.
- Σε ένα μεγάλο μπολ, ανακατεύουμε μαζί, το χαλούμι, την αναρή ή τη ρικότα και τον δυόσμο. Προσθέτουμε το κρύο κρεμμύδι και ανακατεύουμε ξανά.
Συναρμολογούμε και ψήνουμε τις πίτες
- Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 200° C, στον αέρα. Χωρίζουμε τη ζύμη σε 4 ίσα κομμάτια. Σε αλευρωμένη επιφάνεια ανοίγουμε ένα κομμάτι ζύμης σε ορθογώνιο 20 x 30 cm. Απλώνουμε το ¼ της γέμισης στη ζύμη. Ξεκινώντας από τη μεγαλύτερη πλευρά της ζύμης, αρχίζουμε να τυλίγουμε, εγκλωβίζοντας τη γέμιση, μέχρι να έχουμε έναν κορμό. Ρολάρουμε τον κορμό για να τον επιμηκύνουμε ελαφρώς και να βεβαιωθούμε ότι έχει σφραγιστεί. Αλείφουμε με λίγο από το χτυπημένο αυγό μια από τις άκρες του κορμού. Ενώνουμε τις άκριες του κορμού δημιουργώντας έναν τροχό και σφραγίζουμε τις δύο άκρες μεταξύ τους.
- Τοποθετούμε τον τροχό σε ένα ταψί στρωμένο με λαδόκολλα. Με ένα μικρό, κοφτερό μαχαίρι ανοίγουμε 6 μικρές σχισμές στην περίμετρο της χαλουμωτής. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία με τα υπόλοιπα 3 κομμάτια ζύμης. Αλείφουμε τις πίτες με το αυγό και πασπαλίζουμε με σουσάμι αν θέλουμε. Αφήνουμε τις πίτες να σταθούν για 30 λεπτά.
- Μετά από μισή ώρα ψήνουμε στον προθερμασμένο φούρνο για 30-35 λεπτά. Τις αφήνουμε να κρυώσουν για 15-30 λεπτά πριν τις καταβροχθίσουμε.